HÌNH NHƯ ĐÀO VĂN BÌNH (QGHC) ĐÃ BỊ TỔ TRÁC THAY VÌ GIÀN KHOAN 981

THÌ ĐÀO VĂN BÌNH LẠI BÌNH LỘN QUA GIÀN KHOAN 198 CỦA LÝ NHẢ KU./- Mt68

Việc Trung Quốc vừa rút giàn khoan Haijang 198 về Đảo Hải Nam khiến dấy lên nhiều phỏng đóan trong những ngày qua:

-Do thời tiết xấu, tránh bão?

-Do công việc thăm dò hoàn tất?

-Do áp lực từ phía Hoa Kỳ và dự luận thế giới?

-Việc Việt Nam cương quyết phản kháng sẽ gây bất lợi cho Trung Quốc nhiều mặt. Hành động của Trung Quốc tại Biển Hoa Đông và Biển Đông khiến chiếc mặt nạ “trỗi dậy trong hòa bình” gần rớt xuống. Thôi thì tạm lùi bước để tiến hành “thương thảo” với Việt Nam chẳng mất gì mà chỉ lợi thêm: từ huề đến ăn. Chẳng khác nào chuyện một tên đến cướp đất nhà người ta, bị người ta kháng cự, sau một thời gian thấy không ăn được bèn rút lui rồi quay trở lại đề nghị “đàm phán” về chủ quyền của mảnh đất “có tranh chấp”.

            Dù lý do gì đi nữa thì đây chỉ là một điểm nhỏ và không có dấu hiệu nào chứng tỏ Trung Quốc thay đổi tham vọng làm chủ Biển Đông theo con đường bá đạo. Qua biến cố giàn khoan Haiyang 981 nếu Việt Nam không phản ứng mạnh, chắc chắn Hoa Lục đã triển khai một giàn khoan tương tự tại Phi Luật Tân vì chính tổng thống Phi Luật Tân đã lên tiếng báo động. Chính vì điểm này mà Hoa Kỳ và quốc tế nhận thấy nếu các nước nhỏ đủ mạnh để chống lại Trung Quốc thì điều đó hữu hiệu hơn là Hoa Kỳ trực tiếp nhúng tay vào. Nhưng làm thế nào để các nước nhỏ đủ mạnh đây? Đối với Phi Luật Tân thì khó quá. Không biết bao nhiêu năm nữa Phi Luật Tân mới có thể tự lực tự cường để đối phó với Trung Quốc. Chính vì thế mà Hoa Kỳ phải nhảy vào và thiết lập căn cứ quân sự. Đối với Việt Nam vì có biên giới với Trung Quốc và cùng chung ý thức hệ chính trị nên bài toán phức tạp hơn nhiều. Hiện nay Việt Nam theo sách lược ngọai giao “Không liên kết với nước thứ hai để chống lại một nước thứ ba.” Đây là sách lược ngọai giao trung lập. Tại sao nói đây là chính sách ngọai giao trung lập? Bởi vì theo đúng văn bản thì:

-Việt Nam sẽ không không liên kết với Mỹ hoặc Nhật Bản hoặc Ấn Độ, hoặc Úc để chống Trung Quốc

-Và Việt Nam cũng sẽ không liên kết với Trung Quốc để chống Mỹ hay chống Nhật.

Với chính sách ngọai giao này. Nếu tôi là  Mỹ thì tôi sẽ yên tâm vì Việt Nam sẽ không liên kết với Trung Quốc để chống tôi. Nếu tôi là Trung Quốc thì tôi cũng sẽ yên tâm vì Việt Nam sẽ không liên kết với Mỹ để chống tôi. 

Thế nhưng Bắc Kinh lại không suy nghĩ như vậy. Việc Việt Nam “hợp tác tòan diện” (Comprehensive Partnership) với Mỹ chính là cái gai đâm vào mắt Trung Quốc và họ coi việc hợp tác này là “chiến lược” của Việt Nam nhằm chống Trung Quốc. Điều này họ không công khai nói ra bởi vì bản thân họ cũng hợp tác chiến lược với Mỹ, nhưng họ “chửi thầm trong bụng” trong những phiên họp của chính trị bộ.

Kinh qua cuộc chiến tranh lạnh kéo dài từ 1945-1991người ta thấy chỉ có Ấn Độ- tức một nước lớn mới có thể theo chính sách ngọai giao hoàn toàn trung lập. Ấn Độ không bao giờ cho phép ngọai bang đặt căn cứ quân sự trên đất nước mình. Còn một nước nhỏ như Việt Nam chẳng hạn thì nền ngọai giao độc lập, trung lập chỉ tồn tại được nếu như nó được sự hỗ trợ của các đại cường. Đó là sách lược ngoại giao đa phương. Nếu Việt Nam chỉ đứng một mình mà không hợp tác với Nga, Mỹ (ngày nay thêm Nhật Bản, Châu Âu) thì sẽ không thể đứng vững. Một nguyên tắc căn bản của ngọai giao trung lập là “không bênh ai chống ai” và “tứ hải giai huynh đệ “ tức giao hảo với tất cả các quốc gia trên thế giới và “ngậm miệng” trong những vấn đề tế nhị của thế giới cũng giống như Thụy Sĩ không bao giờ can dự vào chuyện thế giới đầy “gió tanh mưa máu”. Do đó sự hiện diện của Hoa Kỳ và Nga tại Biển Đông rất cần thiết cho sự an nguy và ổn định cho Việt Nam và Đông Nam Á. Còn vấn đề đòi lại Hoàng Sa có khi cả trăm năm nữa cũng chưa giải quyết xong. Mà ai đổ xương máu ra để giải quyết cho mình đây? Mỹ chăng? Giữ nguyên trạng Biển Đông theo như yêu cầu của Hoa Kỳ và toàn thế giới cũng đã là quý lắm rồi. Chính Ô. John Kerry cũng phải thú nhận rằng họat động ngọai giao của Mỹ thời Chiến Tranh Lạnh dễ hơn bây giờ? Tại sao bây giờ khó hơn. Xin thưa vì tình hình phức tạp hơn xưa. Chuyến công du mới đây của Ô.Tập Cận Bình tới Nam Hàn - một đồng minh chí cốt của Mỹ và bà thủ tướng Đức Merkel tới Bắc Kinh…cả hai đều bàn chuyện làm ăn buôn bán lớn với Hoa Lục. Rồi Ô. Thủ Tướng Úc Abbott dù theo Mỹ và cho Mỹ đóng quân tại Darwin nhưng lúc nào cũng đề cao chuyện hợp tác thương mại với Hoa Lục…cho thấy tính cách phức tạp và nhức đầu của nền ngọai giao quốc tế hiện đại đúng như Ô. John Kerry nhận xét. Do đó chúng ta không thể đọc truyện kiếm hiệp Kim Dung hoặc xem phim “action” của Mỹ rồi đòi giải quyết một cách mộng mơ những vấn đề liên quan đến vận mệnh thế giới trong thời đại “Trỗi dậy trong hòa bình” của con cháu Tần Thủy Hoàng và Thành Cát Tư Hãn.

Đào Văn Bình

(California ngày 22/7/2014)