Bạo Loạn Ở New Caledonia: Bốn Người Chết; Pháp Ban Bố Tình Trạng Khẩn Cấp
PARIS – Hôm thứ Tư (15/5), Pháp đã ban bố tình trạng khẩn cấp ở quần đảo New Caledonia ở Thái Bình Dương sau khi ba thanh niên người Kanak bản địa và một viên chức cảnh sát thiệt mạng trong các cuộc bạo loạn liên quan đến cải cách bầu cử, theo Reuters.
Khi tình trạng khẩn cấp bắt đầu có hiệu lực từ 5:00 sáng thứ Tư (15/5), chính phủ sẽ có thêm quyền hạn để cấm mọi người tụ tập và hạn chế người dân đi lại quanh các đảo.
Hỗn loạn đã xảy ra trên quần đảo New Caledonia, những kẻ bạo loạn đốt xe cộ, đập phá và cướp bóc hàng quán. Chính quyền quyết định gửi thêm 500 cảnh sát đến New Caledonia, vốn thường có 1,800 cảnh sát trên đảo chính. Đồng thời, các trường học đã bị đóng cửa và lệnh giới nghiêm đã được ban hành ở thủ đô Nouméa.
Bạo loạn nổ ra vì một dự luật mới được thông qua ở Paris hôm thứ Ba (14/5), cho phép cư dân Pháp đã sống ở New Caledonia 10 năm được tham gia bỏ phiếu trong các cuộc bầu cử cấp tỉnh. Một số lãnh đạo địa phương lo ngại điều này sẽ làm giảm sức mạnh lá phiếu của người Kanak bản địa ở New Caledonia.
Thủ tướng Gabriel Attal cho biết: “Chính quyền sẽ không chấp nhận bất kỳ hành vi bạo lực nào,” đồng thời cho biết thêm rằng tình trạng khẩn cấp “sẽ cho phép chúng tôi triển khai những biện pháp mạnh mẽ để lập lại trật tự.”
Sau đó, ông đã ký sắc lệnh ban bố tình trạng khẩn cấp kéo dài trong 12 ngày, và thông báo rằng binh lính Pháp sẽ được điều động để bảo vệ cảng và sân bay chính của New Caledonia.
Các nhà chức trách cũng quyết định cấm ứng dụng video TikTok. Lý do là trong một đợt bạo loạn xảy ra trên đất liền vào mùa hè năm ngoái, chính phủ nhận thấy rằng TikTok đã giúp những kẻ bạo loạn tổ chức và khuếch đại tình trạng hỗn loạn, kích động những người gây rối tràn xuống đường.
Trước đó cùng ngày, phát ngôn viên của lãnh đạo chính quyền New Caledonia Louis Mapou cho biết ba thanh niên người Kanak bản địa đã chết trong cuộc bạo loạn. Sau đó, chính phủ Pháp cho biết một viên chức cảnh sát 24 tuổi đã chết vì bị bắn. Bộ trưởng Nội Vụ Gerald Darmanin cho hay: “Anh ấy cởi nón bảo hiểm ra (để nói chuyện với người dân) và bị bắn ngay vào đầu.”
Theo người dân địa phương, số lượng cảnh sát hiện đã đông hơn người biểu tình.
Cải cách bầu cử là điểm nóng mới nhất trong cuộc tranh cãi kéo dài hàng thập niên về vai trò của Pháp ở New Caledonia, quần đảo giàu khoáng sản nằm ở phía tây nam Thái Bình Dương, cách Australia khoảng 1,500 km (930 dặm) về phía đông.
Pháp sáp nhập quần đảo New Caledonia vào năm 1853, và cấp cho thuộc địa này quy chế lãnh thổ hải ngoại vào năm 1946. Tuy nhiên, New Caledonia từ lâu đã bị ảnh hưởng bởi các phong trào đấu tranh đòi quyền độc lập.
New Caledonia là mỏ niken lớn thứ 3 trên thế giới và người dân đã bị ảnh hưởng nặng nề bởi cuộc khủng hoảng trong ngành này, 1/5 dân số trên đảo có thu nhập dưới ngưỡng nghèo.
Tình trạng cướp bóc trên đảo đang rất nghiêm trọng, nguy hiểm nhất vào ban đêm. Hầu hết mọi người đều sẽ cố gắng ở trong nhà.
Chính phủ Pháp cho biết thay đổi quy tắc bầu cử là điều cần thiết để các cuộc bầu cử có thể diễn ra dân chủ.
Garrido Navarro Kherachi, một cư dân trên đảo cho biết cô chuyển đến New Caledonia khi mới 8 tuổi và chưa bao giờ quay trở lại Pháp. Mặc dù theo quy định mới, cô đủ điều kiện để tham gia bỏ phiếu, nhưng cô cho biết sẽ không làm vậy, “vì tôn trọng người Kanak.” Cô nói: “Tôi cảm thấy mình không đủ hiểu biết về lịch sử của Caledonia và cuộc đấu tranh của người Kanak để có thể bỏ phiếu.”