TTO - Sau thời gian bệnh nặng, bác sĩ Trương Thìn (sinh năm 1940 tại Huế) đã từ trần lúc 18g55 ngày 20-12 tại nhà. Không chỉ là bác sĩ, Trương Thìn còn là nhạc sĩ, ca sĩ, họa sĩ.Bác sĩ Trương Thìn, người đi tìm thuốc trong nghệ thuậtXây dựng đội ngũ y, bác sĩ có năng lực và y đứcTìm bình an cùng "biểu tượng của bình an" |
Bác sĩ Trương Thìn (giữa) trong buổi giao lưu Y Đức xuống dốc: đừng đổ lỗi cho cơ chế thị trường do Tuổi Trẻ Online tổ chức ngày 25-2-2005 |
Trương Thìn
Saigon 26.10.2012
Thư gởi bạn xa xôi,
Sáng nay tôi vừa vào thăm Trương Thìn ở bệnh viện Chợ Rẫy, khoa ICU (Săn sóc đặc biệt) nên viết ngay cho bạn mấy chữ vì biết bạn đang rất nóng lòng. Hỗm rày không ai được vào thăm nên bọn này chỉ biết tin từng ngày từng lúc qua chị bs Hà (vợ Thìn) hoặc bs Hùng, “phó tướng” của anh từ thời ở Viện Y dược học Dân tộc.
Khó tưởng tượng nổi một người năng động tràn ngập năng lượng như Trương Thìn mà bây giờ nằm xụi lơ, chập chờn, dây nhợ chằng chịt quanh người… Một cô điều dưỡng đang bơm sữa nuôi ăn qua sonde từ mũi vào dạ dày. Dịch truyền đạm trên cánh tay cũng vừa hết. Monitoring nhấp nháy liên tục. “Hôm nay đã khá hơn nhiều rồi đó thầy, nhưng tiên lượng vẫn rất dè dặt vì bệnh tiểu đường nặng, suy thận mạn, vẫn đang theo dõi nhiễm trùng huyết, nước não tủy có một ít bạch cầu, đang cho chạy thận nhân tạo chậm, 24 giờ, thay vì nhanh như trước đây thì thấy đỡ hơn”- Bs Trương Dương Tiễn, phó khoa ICU nói với tôi. Còn chị Hà kể hôm kia, anh đã tỉnh lại, tự mình giật phăng cái ống Nội khí quản (Intubation) giúp thở trong cổ họng quẳng đi. Bây giờ thì anh không cần phải thở máy nữa, đã có thể thở Oxy trực tiếp qua mũi.
Cô điều dưỡng lay mạnh vai anh, bảo có khách đến thăm nè. Anh hé mắt, nhìn. Tôi nói to Ngọc đây, Đỗ Hồng Ngọc đây, nhận ra không? Anh có vẻ nhận ra tôi thì phải, mở to mắt như muốn chào hỏi gì đó nhưng lại rơi ngay vào tình trạng lơ mơ, chập chờn. Tôi kêu lè lưỡi coi nào để kiểm tra tri giác. Anh chỉ hơi há miệng một chút thôi. Cách đây ba hôm, Bác sĩ Dương Quang Trung (nguyên giám đốc Sở Y tế) người đã nhờ BS Trường Sơn, giám đốc bv Chợ Rẫy cho chuyển anh vào ICU, đã bàn nhiều chuyện “về sau”, không ngờ nay anh đã có phần vượt qua cơn nguy!
Mới 3 tuần trước, khi nghe anh phải vào bệnh viện Nguyễn Tri Phương, tôi phone hỏi thăm thì anh nói anh chỉ đến tiêm kháng sinh rồi về thôi, nhưng hết đánh đàn được nữa rồi vì tay trái bị nhiễm trùng nặng, chữa không xong thì phải cưa! Tôi nói còn tay phải chơi Organ cũng được. Anh cười hẹn ít bữa về đi café. Ngày 12.10 nghe bệnh anh trở nặng, tôi vào thăm, đã thấy anh phải ngồi xe lăn, tay chân giựt từng chập, lơ mơ, đầy ảo giác nhưng vẫn nhận ra tôi. Anh nói “moa thấy moa bay lên nóc nhà, đụng quạt máy, rớt xuống”… Chị Hà nói hai đêm liền anh lơ mơ nói nhảm “một cách rất sáng suốt” như đang dạy học, tiếp khách… Tôi cùng chị Hà và Bs Linh (rể anh) bàn chuyện phải hội chẩn liên viện để chuyển anh về Chợ Rẫy tiện hơn cho việc điều trị.
Bè bạn anh rất đông trong giới y khoa, giới văn nghệ, theo dõi từng ngày, thông tin cho nhau về bệnh tình anh. Vợ chồng Lê Ký Thương kêu hồi hộp quá chịu không nổi!
Tôi vừa báo bs Thân Trọng Minh đã có thể vào thăm anh rồi. Chúng tôi trong ngành, có thể mặc blouse, mang giày vô trùng thì vào được thôi.
Tóm lại, đã hy vọng, nhưng tiên lượng vẫn rất dè dặt.
Đỗ Hồng Ngọc
Khi nghe Lữ Quỳnh báo tin Trương Thìn vào Chợ Rẫy
Đinh Cường
Ánh mắt tôi như ngây dại thêm
suốt ngày nhìn màu lá ủ vàng
dưới trời mưa thưa mùa thu
Trương Thìn ơi
sao lại vào Chợ Rẫy
nơi đó làm tôi sợ
tôi nhớ lầu mười
nhớ Trịnh Công Sơn, nhớ Mai Chửng.
nơi đó có hàng cây cao lắm
chiếc cầu thang máy đông kín người
bệnh viện có hát cùng bạn không
mong bạn qua khỏi một lần trật nhịp
tôi thì thầm nguyện cầu
ôn mệ ơi ôn mệ thương Thìn
chị Hà ơi Thìn không sao đâu…
Nhớ không Thìn
mùa này nước sông Bao Vinh
lên cao sau bến
căn nhà xưa buổi chiều
với tiếng đàn guitare chùng
buồn như chiếc poncho cũ
đêm chưa đến
hỏa châu đã sáng trên nền trời
có khi chiếc dù trắng nhỏ
rơi mắc trên ngọn cau
Bao Vinh Bao Vinh
mái chợ thấp bến đò chúng ta qua
nhớ không những gian hàng mã
những bó hương trầm
mệ cúng đều từng đêm tối xuống
thơm cả hương hoa hoàng lan
Thìn ơi Thìn ơi sao lại vào Chợ Rẫy
nơi ấy làm tôi sợ nơi ấy làm tôi mong
tôi đang đọc thấp thoáng lời kinh [1]
của Đỗ Hồng Ngọc. Prajna và Prana là một
và thấy nụ cười hiền bạn lại nở trên môi…
Virginia, 17 Oct, 2012
[1] Đỗ Hồng Ngọc – thấp thoáng lời kinh – nxb Hội Nhà Văn 2012
Niệm II
sơn dầu trên carton 16 x 20 in
đinhcường
NGÀY THU ĐÔNG NẰM BỆNH
Lúc này đang là cuối thu đầu đông, có những ngày nắng lên rất đẹp, nhưng cũng có những đêm rả rích mưa thật buồn. Mà anh thì đang nằm bệnh!
Bệnh thế nào mà phải cách ly? Không vợ con, không bạn bè!
Chỉ một mình, giữa tường trắng lạnh căm!
Hai tháng trước đây, trong buổi ra mắt Quán Văn số 6, chủ đề nói về anh, chính anh hát những bài về trăng phổ thơ Hàn để tặng bạn bè. Giọng anh mong manh nhưng đẹp đến nỗi tôi có cảm tưởng chính anh là trăng. Có điều, đó là trăng 30, trăng tận cùng của một vòng đời.
Hỡi ơi, không ngờ đó là một lời nói gỡ!
Mặc dù cùng tuổi, cùng họ, nhưng tôi không có được cái may của Đỗ Hồng Ngọc, Thân Trọng Minh là bạn đồng môn với anh những 50 năm về trước. Tôi chỉ mới quen anh vừa đúng một năm. Một năm nhưng thực ra chỉ một tuần khi tôi đến để anh châm cứu. Một tuần, anh đọc những trang bản thảo trên mạng của tôi (nhờ Nguyên Minh tải xuống in thành tập). Và một tuần tôi ngắm cả ngàn bức tranh của anh. Chỉ có vậy thôi, nhưng có vẻ như tôi và anh đã quen biết nhau từ độ.
Tranh của anh là những phóng bút chứ không phải thử bút như của Lữ Kiều. Phóng bút khi bỗng dưng nảy ra một ý lạ. Có thể là một buổi sáng mùa thu nhìn thấy đường bay của một chiếc lá. Có thể là lúc ngồi trên taxi, tài xế hỏi về đâu, anh bảo về nơi vô định. Có thể là lúc anh nói với một người nữ qua điện thoại, nếu em đến thì anh khỏi cần mua hoa! Những lúc ấy, sau cơn vui bất chợt, anh cầm lấy bút và vẽ như một nghệ sĩ phóng dao. Có nghĩa là đẹp một cách hoàn hảo. Cái đẹp của riêng mình tạo ra và cũng chỉ để riêng mình ngắm. Vì vậy đừng ai ngạc nhiên nếu biết anh có cả gần chục ngàn bức.
Tranh của anh chỉ là những vệt mực tàu trên giấy dó, nhưng có lúc sắc nhọn như những ngọn cỏ bật lên trong đêm. Cũng có khi mềm mại như tóc ai bỏ quên trên gối. Có vẻ như anh không vẽ tranh, anh chỉ dùng màu để vẽ ý thơ. Khác với Đoàn Phú Tứ là dùng ý thơ để vẽ màu thời gian tím ngát. Như thế thì cuộc đời anh, đời của một bác sĩ tưởng chừng chỉ loay hoay bận rộn với những người bệnh đến rồi đi, lại có những xôn xao rất lặng lẽ của một bậc thi nhân. Như tổ sư Hải Thượng lãn ông của anh.
Anh có vẻ xúc động như thể gặp lại hình bóng của chính mình những năm 60,70 qua những trang viết của tôi. Anh lúc lắc đầu bảo, đọc Khuất Đẩu còn hơn đi xuống đường! Mỗi một bài là cả tấn thuốc nổ! Anh ký tặng tôi một bức phóng bút (tùy tôi chọn), rồi vui vẻ rủ đi nhà hàng Nhật để biết thêm một cách ăn uống rất thân thiện với môi trường.
Giữa lúc học trò anh xoa bóp điểm huyệt trên lưng tôi thì anh được mời lên TV để nói về các phòng mạch của Trung Quốc mọc lên như nấm ở Sài Gòn. Anh bảo, cái hại về phía mình thì ít mà phía Trung Quốc thì nhiều. Cả mấy ngàn năm nay dân mình rất tin thuốc Bắc, nhưng giờ lộn xộn lừa phỉnh như thế này thì ai mà tin nữa. Làm thuốc mà mất chữ tín là mất đức.
Một người như anh chỉ có thể cảm chứ không nói được gì nhiều. Cảm từ cái nhìn thân thiện, nhân hậu. Cảm từ cái bắt tay nhẹ nhàng, ấm áp. Và nhất là cảm cái cách chơi rất nghệ sĩ mà không cố tỏ ra mình là nghệ sĩ. Một người được tiếng là hùng biện khi tranh luận, nhưng ở chỗ bạn bè, gần như không nói hay nói rất ít. Anh chỉ nghe và lặng lẽ cười.
Anh là vậy. Mãi mãi là vậy, nguyên vẹn một Trương Thìn, lúc nào cũng lặng lẽ trên môi một nụ cười. Ngay cả khi nằm bệnh.
Rồi nụ cười sẽ tươi như nắng mới. Sẽ lại nghe xôn xao tiếng cười nói lanh canh của bè bạn.
Sẽ qua khỏi thôi, Thân Trọng Minh bảo.
Tôi cũng tin sẽ qua thôi. Để còn thấy Khuất Đẩu say* nữa chứ, phải không anh?
Khuất Đẩu
25/10/2012
*Có lần trời mưa, anh gọi ra NH hỏi HC KD đâu, đến quán X. Anh bảo tôi muốn nhìn thấy KD say!
Người bác sĩ bạn tôi
Một chục bác sĩ xúm quanh bác sĩ bạn tôi
trầm ngâm
Một chục bác sĩ ngồi quanh bác sĩ bạn tôi
lắc đầu
Người vợ bác sĩ nằm dưới chân chồng bác sĩ
mím môi
Người con bác sĩ ôm người cha bác sĩ
nín khóc
Tất cả đều bất lực
như bó tay
trước Thần chết…
Trừ một người
duy nhất:
bạn tôi
Anh nhìn Thần chết cười cười
dắt tay Thần chết đi chơi
loanh quanh
nghêu ngao ca hát
rồi hôn lên môi Thần chết
giả từ
mỗi người đi về một phía.
Người bác sĩ bạn tôi,
Trương Thìn
là vậy đó!
Đỗ Hồng Ngọc
(Saigon 26.10.12)
Ngày về Huế
Tôi thức trắng đêm ở Đà Nẵng
Ngày mai hội thảo
mặc kệ ngày mai
Cứ thấy bạn tôi chập chờn
Cứ thấy bạn tôi bay bay
mà không bắt tay nhau được
mà không nói được với nhau lời nào
Rồi tôi về Huế
Lạ lùng thay con đường nào cũng mang tên
Dù Vỹ dạ, Đập đá, Bao Vinh
Chỗ nào cũng thấy đường Trương Thìn
Nhưng rồi tôi chợt nhớ
Chỉ có mỗi con đường duy nhất
ở lòng tôi.
Tôi ra bờ sông
Nơi thuyền chở trăng về chưa kịp
Nơi lô nhô những chiếc thuyền rồng
buồn thiu đợi khách
Tôi lên tận Tuần
Nhìn tả trạch hữu trạch
nơi dòng sông ngan ngát trôi về
Tôi ghé Kim Long
mỹ miều đâu nữa
để liều để đi…
Khi bạn tôi chẳng về
cùng tôi hôm nay!
Đỗ Nghê
(Huế 20.10.12)