THÊM TÌNH TIẾT VỤ NỔ Ở CẢNG BEIRUT./-TCL

Thuyền trưởng tàu chở 2.750 tấn ammonium nitrate vừa lên tiếng

Ammonium nitrate/Formula

NH4NO3

Ammonium nitrate has the chemical formula NH4NO3, which contains two nitrogen (N) atoms, four hydrogen (H) atoms, and three oxygen (O) atoms. In this formula, the ammonium (NH4+) ion and nitrate (NO3-) ion are bonded together by an ionic bond.

Vị thuyền trưởng của tàu Rhosus chở 2.750 tấn ammonium nitrate ghé cảng Beirut của Lebanon năm 2013 nói rằng, "lẽ ra họ không bao giờ nên đến đó".

Số hóa chất bốc cháy trong vụ nổ chết chóc nhất tại thời bình ở thủ đô Beirut của Lebanon đã ở 7 năm trước đây trên tàu hàng thuê của Nga.

"Họ đã quá tham lam", ông Boris Prokoshev, thuyền trưởng của tàu Rhosus vào năm 2013, nói với Reuters. Theo lời ông, lúc đó chủ nhân của con tàu đã nói với ông phải dừng ở một điểm ngoài lịch trình ở Lebanon để lấy thêm hàng.

Yêu cầu đột xuất dừng lại ở Beirut

Ông Prokoshev cho biết tàu Rhosus lúc đó đang chở 2.750 tấn hóa chất dễ cháy từ Georgia tới Mozambique. Yêu cầu dừng lại đột xuất của chủ nhân con tàu được đưa ra khi nó đang trên đường đi qua Địa Trung Hải.

Ông Boris Prokoshev, thuyền trưởng của tàu Rhosus (giữa), đội trưởng đội thủy thủ Boris Musinchak (trái) và một thủy thủ khác chụp ảnh tại cảng Beirut, Lebanon, vào mùa hè năm 2014. (Ảnh: Reuters).

Thủy thủ đoàn được yêu cầu đưa lên tàu một số thiết bị làm đường rất nặng để chuyển đến cảng Aqaba của Jordan trước khi tiếp tục hành trình đến châu Phi để giao số hóa chất nói trên cho một công ty sản xuất chất nổ ở đây.

Tuy nhiên, con tàu đã không bao giờ rời khỏi Beirut vì đã không thể đưa số thiết bị nặng nề lên tàu một cách an toàn trước khi lún sâu vào một tranh chấp về pháp lý dai dẳng liên quan tới chi phí neo đậu tại cảng.

"Việc đó là bất khả thi", ông Prokoshev, 70 tuổi, nói với Reuters về việc cố gắng đưa thêm thiết bị làm đường lên tàu. "Nó có thể hủy hoại cả con tàu và tôi đã nói KHÔNG", vị thuyền trưởng kể lại qua điện thoại từ nhà ông ở thị trấn nghỉ dưỡng Sochi của Nga bên bờ Biển Đen.

Thuyền trưởng Prokoshev và các luật sư đại diện cho một số chủ nợ có liên quan tới số hàng trên tàu đã cáo buộc người chủ tàu đã bỏ rơi tàu Rhosus ở cảng Beirut. Nhiều tháng sau, vì lý do an toàn, số ammonium nitrate nói trên đã được dỡ xuống và đưa vào kho tại cảng.

Hôm 4/8, kho hàng nói trên đã bị cháy và nổ tung cách không xa khu dân cư của thành phố Beirut. Vụ nổ thảm khốc đã cướp đi sinh mạng của 145 người, khiến cho 5.000 người bị thương (chưa kể đến những người còn mất tích), san phẳng nhiều tòa nhà và đẩy hơn 250.000 người vào cảnh vô gia cư.

Con tàu Rhosus lẽ ra đã rời khỏi Beirut vào thời điểm đó nếu đưa được số thiết bị làm đường lên tàu.

"Thủy thủ đã xếp chồng các thiết bị, bao gồm máy xúc và xe đẩy, lên trên cửa khoang hàng chứa ammonium nitrate bên dưới", theo lời đội trưởng đội thủy thủ, ông Vladimir Musinchak, người Ukraine. "Thế nhưng, cửa của khoang chứa ammonium nitrate đã bị oằn xuống".

2.750 tấn hóa chất trên tàu được mua từ nhà sản xuất phân bón Rustavi Azot LLC của Georgia và đang trên đường giao hàng tới công ty sản xuất chất nổ Fabrica de Explosivos ở Mozambique.

Reuters đã liên hệ yêu cầu phản hồi tới một đại diện cao cấp của Fabrica de Explosivos trên LinkedIn nhưng chưa có kết quả.

Trong khi đó, ông Levan Burdiladze, giám đốc nhà máy Rustavi Azot nói với Reuters rằng, công ty này chỉ vận hành nhà máy hóa chất trong ba năm qua, vậy nên ông không thể xác nhận liệu số ammonium nitrate nói trên có được sản xuất ở đây hay không.

Ông này cho rằng quyết định cất trữ hóa chất này tại cảng ở Beirut là hành động "vi phạm thô bạo các biện pháp lưu kho an toàn", ông cho rằng ammonium nitrate sẽ mất các đặc tính hữu ích trong 6 tháng.

Điều tra ban đầu từ giới chức trách Lebanon về nguyên nhân vụ việc đều nhằm vào sự thiếu sót trong các hành động và sự sơ suất trong xử lý hóa chất nguy hiểm tiềm tàng.

"Con tàu đã cũ và cửa của khoang chứa bị bẻ cong", ông Musinchak nói qua điện thoại. "Chúng tôi quyết định không liều lĩnh".

Con tàu lẽ ra đã đến Mozambique

Thuyền trưởng và 11 thành viên thủy đủ đoàn đã ở trên tàu trong 11 tháng khi cuộc tranh chấp pháp lý xảy ra. Họ không được trả lương và chỉ cầm cự với chút ít thực phẩm hạn chế. Khi họ rời khỏi tàu, số ammonium nitrate đã được dỡ xuống cảng.

"Số hàng đó là chất nổ có nồng độ cao. Đó là lý do tại sao nó được giữ trên tàu khi chúng tôi ở đó... Đó là ammonium nitrate có nồng độ rất cao", ông Prokoshev nói.

Thuyền trưởng Prokoshev cho biết chủ nhân của con tàu là doanh nhân người Nga Igor Grechushkin. Theo Reuters, những nỗ lực của họ nhằm liên lạc với ông Grechushkin đều bất thành.

Theo các nguồn tin, Igor Grechushkin là người đứng tên sở hữu tàu Rhosus. Đây là một người gốc Nga, địa chỉ cư trú cuối cùng của Grechishkin đăng ký ở Cộng hòa Cyprus.Grechishkin đã không trả lời điện thoại khi phóng viên liên hệ tới ông trong ngày 5/8. Trang cá nhân của người đàn ông trên Linkedln cũng đã bị xóa.

Nội các Lebanon hôm 5/8 đã nhất trí đưa toàn bộ giới chức tại cảng Beirut chịu trách nhiệm giám sát kho hàng và an ninh từ năm 2014 vào diện giam lỏng tại nhà.

Lãnh đạo của cảng Beirut và người đứng đầu tổng cục Hải quan nói rằng họ đã gửi một số thư tới cơ quan tư pháp yêu cầu di dời số hóa chất nhưng không có hành động cụ thể nào được đưa ra.

Reuters không thể liên lạc được với Bộ trưởng Tư pháp của Lebanon để yêu cầu bình luận. Bộ Tư pháp nước này đang đóng cửa ba ngày trong đợt quốc tang.

Theo lời thuyền trưởng Prokoshev, con tàu có chỗ bị rò nhưng vẫn đảm bảo hoạt động trên biển khi nó ghé vào Beirut vào tháng 9/2013. Tuy nhiên, giới chức Lebanon không mấy quan tâm đến hóa chất ammonium nitrate chứa trong các bao tải lớn.

Ảnh mới nhất của ông Kirill Lemekh (AP)

"Tôi cảm thấy rất tiếc thương đối với những nạn nhân thiệt mạng và bị thương trong vụ nổ. Tuy nhiên, giới chức địa phương phải bị trừng phạt. Họ đã không quan tâm về số hàng một chút nào", ông Prokoshev nhấn mạnh.

Tàu Rhosus đã chìm tại nơi nó neo đậu ở cảng Beirut, theo email hồi tháng 5/2018 từ một luật sư gửi cho ông Prokoshev, trong đó nêu ra thời điểm con tàu chìm là "gần đây".

Sưu tầm

NGUỒN GỐC 2750 TẤN AMMONIUM NITRATE VỪA PHÁT NỔ Ở BEIRUT./-TCL

Truy tìm ông chủ bỏ rơi tàu chở 2.750 tấn ammonium nitrate ở Beirut

Số ammonium nitrate được cho là nguyên nhân dẫn đến vụ nổ ở Beirut được một con tàu chuyên chở từ Georgia trên đường tới Mozambique trước khi bị bắt giữ.

Một loạt sự kiện dẫn tới vụ nổ thảm khốc hôm 4/8 ở Beirut dường như bắt đầu vào cuối năm 2013, khi những sự cố kỹ thuật đã buộc một con tàu chở hàng treo cờ của Moldova có tên Rhosus phải dừng lại đột xuất tại cảng của thành phố thủ đô Lebanon, theo The Globe and Mail.

Số ammonium nitrate này cuối cùng được dỡ khỏi con tàu và chuyển tới một nhà kho tại cảng. Thứ hóa chất này được cho là nguyên nhân gây ra vụ nổ thảm khốc hôm 4/8, khiến ít nhất 100 người chết và hơn 4.000 người bị thương. Thương vong dự kiến sẽ tiếp tục tăng cao, khi lực lượng cứu hộ đang tiếp tục tìm kiếm các nạn nhân dưới đống đổ nát.

Hành trình định mệnh

Hồ sơ vận tải cho thấy tàu Rhosus bắt đầu chuyến hành trình định mệnh từ cảng Batumi của Georgia, bên bờ Biển Đen, từ ngày 23/9/2013. Ban đầu, điểm đến của con tàu chở hàng này là Mozambique ở châu Phi. Tuy nhiên, con tàu chỉ đi được tới Beirut trước khi bị tạm giữ ngày 21/11/2013.


Nhà chức trách Lebanon tại cảng Beirut bị sốc khi kiểm tra con tàu. Tàu thương mại Rhosus khi đó không chỉ ở trong tình trạng xuống cấp tồi tệ và không thích hợp để đi biển, nó còn mang theo tới 2.750 tấn ammonium nirate trong khoang chở hàng.

Ammonium nitrate là loại hóa chất chủ yếu dùng trong sản xuất phân bón. Tuy nhiên, hóa chất này có thể trở thành chất gây nổ cực mạnh khi trộn với dầu mỏ. Băng ghi hình hiện trường vụ nổ ở Beirut cho thấy một đám lửa đã bốc lên ở nhà kho của cảng ngay trước khi vụ nổ xảy ra, tạo ra một đám khói hình nấm màu da cam bay cao lên bầu trời.


Tàu Rhosus đã đưa 2.750 tấn ammonium nirate tới Beirut. Ảnh: Vesseltracker.

Igor Grechushkin là người đứng tên sở hữu tàu Rhosus. Đây là một người gốc Nga, địa chỉ cư trú cuối cùng của Grechishkin đăng ký ở Cộng hòa Cyprus. Grechishkin đã không trả lời điện thoại khi phóng viên liên hệ tới ông trong ngày 5/8. Trang cá nhân của người đàn ông trên Linkedln cũng đã bị xóa.

"Sau khi các nhân viên của Cơ quan Kiểm soát cảng tiến hành kiểm tra, con tàu bị cấm ra khơi. Phần lớn thành viên thủy thủ đoàn, trừ thuyền trưởng và 4 người khác, đã được hồi hương", ghi chép của công ty luật Baroudi & Associates cho biết. Công ty này đại diện cho nhiều chủ nợ đã khởi kiện và yêu cầu bắt giữ con tàu.

Không lâu sau khi bị nhà chức trách Lebanon ra lệnh cấm rời khỏi cảng, tàu Rhosus bị chính chủ sở hữu bỏ rơi, bỏ mặc số hàng hóa chở trên tàu.

Con tàu bị bỏ rơi

Sau khi Rhosus bị chủ sở hữu bỏ rơi, thuyền trưởng và 4 thành viên thủy thủ đoàn còn lại của tàu, tất cả là công dân Ukraine, bị buộc ở lại trên tàu Rhosus để trông coi con tàu cũng như số hàng hóa nó mang theo. Nhóm này trở nên nổi tiếng ở quê nhà Ukraine, được miêu tả là các "con tin" mắc kẹt trên một con tàu bị bỏ rơi ở cảng Beirut.

"Chủ tàu, Igor Grechushkin, đã thực sự bỏ rơi con tàu và thủy thủ đoàn. Ông ta nói ông ta phá sản. Tôi không tin lời ông ta, nhưng điều đó cũng chẳng nghĩa lý gì. Sự thật là ông ta đã bỏ rơi con tàu, thủy thủ đoàn, cũng như hàng hóa trên tàu, ammonium nitrate", thuyền trưởng Boris Prokoshev nói khi còn ở trên tàu vào tháng 6/2014.

Sau đó, đúng 12 tháng kể từ ngày con tàu bị bắt giữ ở Beirut, một thẩm phán Lebanon cuối cùng cho phép 5 người đàn ông Ukraine rời khỏi tàu Rhosus để trở về quê nhà.

"Quyết định được đưa ra dựa trên cân nhắc về nguy hiểm tiềm tàng mà thủy thủ đoàn đối mặt, do tính chất nguy hiểm của hàng hóa trên tàu", ghi chép của công ty Baroudi & Associates cho biết.

Các ghi chép pháp lý cho thấy số ammonium nitrate trên tàu Rhosus đã được nhà chức trách cảng ở Beirut tháo dỡ khỏi con tàu và đưa vào nhà kho ở cảng này do lo ngại "nguy cơ" có thể xảy ra nếu số hóa chất ở lại trên tàu. Con tàu Rhosus cùng hàng hóa được giữ lại cảng ở Beirut để chờ đấu giá hoặc một phương án xử lý phù hợp.

Vào khoảng 18h ngày 4/8 (giờ địa phương), vụ nổ lớn đã xảy ra ở kho chứa 2.750 tấn ammonium nitrate tại cảng ở thủ đô Beirut của Lebanon, tạo ra sức công phá tương đương 240 tấn thuốc nổ TNT. Vụ nổ kèm theo đám mây trắng hình nấm kỳ lạ bốc lên không trung, khiến nhiều người liên tưởng tới một vụ nổ hạt nhân.

Dựa vào các đoạn video quay tại hiện trường đăng trên mạng xã hội, giáo sư Jeffrey Lewis, chuyên gia kiểm soát vũ khí, giáo sư tại Viện Nghiên cứu Quốc tế Middlebury tại Monterey, nhận định vụ nổ đầu tiên có thể bắt đầu khi hóa chất trong kho bắt lửa, kéo theo một vụ nổ lớn hơn. Sau đó, một quả cầu lửa bùng lên, theo sau là quả cầu màu trắng nhanh chóng mở rộng ra khỏi vụ nổ.

Giáo sư Lewis cho biết dấu hiệu nhận biết ammonium bốc cháy là khói màu đỏ bốc lên từ vụ nổ và nó phù hợp với những gì được ghi lại trong các đoạn video trên mạng xã hội.

Thủ tướng Lebanon Hassan Diab đã liên kết vụ nổ với loại hóa chất nguy hiểm được lưu trữ tại cảng Beirut từ năm 2014, bất chấp cảnh báo từ các quan chức, rằng vật liệu này không an toàn.

“Tôi cam kết với các bạn rằng thảm họa này sẽ không lắng xuống nếu không có ai đó phải chịu trách nhiệm. Những người liên quan sẽ phải trả giá”, Thủ tướng Diab nói trong một bài phát biểu trên truyền hình.

VietBF @ Sưu tầm

Đây chính là nguyên nhân gây ra vụ nổ kinh hoàng nhất mọi thời đại ở Beirut?

Một trong các chất được cho là có liên quan trong vụ nổ kinh hoàng ở Beirut hôm 4/8 là ammonium nitrate, thường được dùng cho cả phân bón và thuốc nổ.

Thủ tướng Lebanon Hassan Diab xác nhận 2.700 tấn ammonium nitrate trữ trong nhà kho tại cảng Beirut đã phát nổ, theo AFP. Số người chết lên tới 78 và gần 4.000 người bị thương.

Giải thích thêm về chất này, Guardian dẫn thông tin từ trang web chính phủ Australia về an toàn lao động, cho biết ammonium nitrate không bị cháy. Tuy nhiên, chất này sẽ tăng tốc độ cháy nếu có mặt các chất dễ cháy hoặc dễ nổ, ngay cả khi không có khí ôxy.

“Khi nóng lên, chất này sẽ chảy ra, phân hủy và thải ra khí độc, bao gồm các khí nitơ ôxit (NOx) và ammoniac (NH3). Khi nóng lên quá mức, chất này có thể gây nổ bên trong không gian kín, và các container hoặc tàu thuyền đóng kín sẽ bị phá hủy với lực rất mạnh”, theo trang web.


Lính cứu hỏa đang dập lửa tại tòa nhà gần vụ nổ ở cảng Beirut ngày 4/8. Ảnh: Bloomberg.

Thông tin ban đầu mà các lãnh đạo Lebanon đưa ra đều nói đến hóa chất bị nổ trong tại nơi lưu trữ. Người đứng đầu cơ quan tình báo Lebanon, Abbas Ibrahim, đã nói hóa chất dễ cháy được cất trong nhà kho là nguyên nhân.

Bộ trưởng Nội vụ Mohammed Fahmi nói ammonium nitrate là một trong các chất được cất giữ.

Trên Twitter, Tổng thống Lebanon Michel Aoun nói "không thể chấp nhận được việc có 2.750 tấn ammonium nitrate cất trong kho suốt 6 năm mà không có biện pháp an toàn", đồng thời cảnh báo những ai chịu trách nhiệm sẽ chịu "trừng phạt nghiêm khắc nhất".

Lượng ammonium nitrate này khiến vụ nổ còn lớn hơn thảm họa Texas năm 1947, trong đó lô hàng 2.300 tấn ammonium nitrate bị nổ, theo Guardian.

Vụ nổ chấn động ở cảng gây rung chuyển các tòa nhà và khiến thủ đô Lebanon rơi vào sợ hãi và hỗn loạn.

Theo tường thuật của AFP, vụ nổ thứ hai với tiếng động kinh hoàng gây ra một quả cầu lửa màu cam khổng lồ lên bầu trời, san phẳng bến cảng và tạo ra một làn sóng chấn động giống như cơn lốc xoáy lan ra xung quanh, phá vỡ các cửa sổ cách xa hàng cây số.

Những thi thể đầy máu nằm giữa những mảnh vỡ, đống đổ nát, những tòa nhà cháy khắp trung tâm thủ đô Beirut.

VietBF @ Sưu tầm