Ukraine Mỹ chia verbe manger

 

SALUTO GAUTAMA 

KÍNH BÁI ĐỨC CỒ ĐÀM

Tôn Thất Tuệ

Huế, một buổi chiều không núm lại được “buổi chiều”, để “buổi chiều” trôi xuôi hay bước xuống đò Thừa Phủ qua sông. Đà Lạt, một buổi sáng không giữ được “buổi sáng”, để “buổi sáng” theo ánh mắt xuống sâu trong thung lũng anh đào mãi xa kia. Những nam mô, những amen chẳng làm đếch được gì, người ơi.

Tôi tiếc không xóa những dòng nầy vì thầy cựu hiệu trưởng Hàm Nghi, Võ Văn Dật, đã khen là những vần thơ hay nhất của tiểu đệ, không có trong tuyển tập Huyễn Hoặc mà thầy giúp lên khuôn thành ấn bản tin học. Số là mấy chữ đó tôi viết trong một email bâng quơ xạo sự có bằng cấp. Có lẽ nhà văn Võ Hương An (thầy Dật) biết "buổi sáng" là gì, "buổi chiều" là gì nên thầy bảo ghi vào "bilan" cuộc đời của tôi.

Bilan, tiếng Tây, là bản tổng kết chi thu của một quốc gia, của một xí nghiệp sau một hạn kỳ, tam cá nguyệt, lục cá nguyệt hay thường niên. Hậu thế sẽ thấy qua các con số những sinh hoạt liên hệ, viện trợ của Mỹ, của Pháp, thuế gián thu, trực thu bao nhiêu; xuất ra bao nhiêu bồi thường chiến tranh vì thua cuộc, xây đập thủy điện bao nhiêu. Nhưng bilan của cuộc đời là tổng kết ba vạn sáu ngàn ngày nếu sống đủ 100 năm. Nợ tình bao nhiêu? Nợ tiền chừng mô. Nợ núi sông? Ai chưa ân đền oán trả giang hồ cho mình?

Nhưng thưa thầy, con chưa chết làm bilan chi vội, thầy ra lệnh nay đã 5 năm. Thưa thầy, con đâu có gấp mà phải làm bilan bây giờ. Tổng thống Mỹ Reagan khoe với Gorbachev cái mồ làm sẵn sau vườn nhưng nói với thủ lãnh Nga nầy rằng ông không vội chi. I'm not in a rush. Me too, I'm not in a rush.

À mà quên nói các thứ xôi hỏng bỏng không, "buổi chiều buổi sáng" nêu trên sẽ được ghi vào phần lỗ, phần thâm hụt trong các bilan. Đến như không làm được anh hùng dõm vì không có trăng mà mài gươm dưới nguyệt theo kiểu Đặng Dung; cho nên "người hẹn cùng ta đứng bên bụi chuối" như Vân Tiên ngồi sau bụi môn chờ khi trăng lặn bóp hồn Nguyệt Nga.

Thầy Dật thấy tôi thua lỗ quá nhiều bèn khuyên nên an bần lạc đạo, sống vô ngại.

Tôi đã áp dụng “vô ngại” khá nhiều trong cuộc sống. Lý vô ngại, sự vô ngại, lý sự vô ngại, sự sự vô ngại; khai thông những vụ đắp mô như mô đắp trên quốc lộ hay tỉnh lộ.

An bần, không muốn an bần mà phải an bần, chúng tôi đâu có muốn ăn sắn (khoai mì) nhiều chất độc thay gạo. Đâu có muốn lượm tàn thuốc bỏ vô nõ thuốc lào bắn lên cung trăng. Chúng tôi thèm điếu Philip Morris trong túi của Bác.

Lạc đạo. Lạc đường, lạc lối, đạo lạt như nước bọt. Đạo ư? quên mất “thiên trời địa đất tử mất tồn còn tử con tôn cháu lục sáu tam ba” mà viết chữ đạo 盜 thành ăn trộm ăn cướp, hóa ra mà hay. Bần cùng sinh đạo tặc.

Thầy Dật bỏ nghề dạy qua làm ở Giám Sát Viện, cơ quan cao nhất chuyên lo thanh tra, trừng trị tham nhũng, đứng đầu bởi cậu của tổng thống. Thưa thầy, con là đốc phủ sứ, ngạch cao nhất, vào thời lạm phát phi tiển, với song hành kiệm ước TVA (tội về ai; taxe de valeur ajoutée), có lúc muối không còn mà ăn. Tận cùng bằng số. Thương vợ con quá, bèn mong được các đồng nghiệp cho chia vẹt bờ măn rê (conjuguer verbe manger), tao ăn, mầy ăn, chúng ông ăn. Je mange, tu manges, nous mangeons. I eat, you eat, we eat. Nhưng nào đâu được, có dư thì chúng ông ăn. Nous mangeons. 

Ông bà già vợ tôi bán căn nhà trên phố về thảo trang ngoại ô Saigon. Ngôi nhà trị giá mua được ba chiếc xe DS19, bốn chiếc Peugeot 404. Người mua nhà là một đồng môn trước tôi một năm. Nhạc mẫu cho cái tủ áo quần bằng kính, tôi không nhận vì không có tiền thuê xe chở.

Vậy thì an bần đã quen, nhưng mà lạc đạo thì e không có, tuy có thể mặc cái áo tràng xám, đạo mạo miệng lâm râm nam mô một bồ dao găm, một trăm con chó, một rọ con tôm một ôm rau húm.

Đạo của tôi là đạo ăn. Tôi cho gà ăn rất đầy đủ. Tôi an tâm đi ngủ khi đã đóng cửa chuồng gà, sợ chồn cáo nhảy vô và gió lạnh thấu xương. Tôi không ăn thịt chúng, chỉ lợi dụng sức lao động của chúng là ăn trứng. Tôi tôn trọng quyền bình đẳng của thú vật cần hưởng an lạc. Mỗi lần cho gà ăn, tôi sám hối nghiệp chướng đã có thời gian không thể cho vợ con đủ khoai sắn thay cơm.

Đạo của tôi gần với ông Cồ Đàm. 

Tôi đói cơm như Ngài đói cơm. Ngài nhờ chén sữa của bé chăng dê Chiên Đà mà sống lại để giác ngộ, còn không thì cũng ra ma như cả làng Ukraine vào nạn đói 1932. Khi gần chết, Ngài cũng phải ăn chén cơm Thuần Đà dâng mà đủ sức làm lời chúc lũy cuối cùng.

Đạo ăn của tôi nghiêng về phần "phước" mà giới trí thức khinh miệt, miếng ăn là miếng tồi tàn, chỉ chú trọng tới trí.

Phước là một trong hai chân của các tín ngưỡng rất gần với người thực tế. Chân thứ hai là trí. Vì vậy Đức Cồ Đàm có danh hiệu Lưỡng Túc Tôn, Đấng có hai sự đầy đủ, phước và trí, (không phải là kẻ có hai chân, tuy túc 足 là chân, và đẩy đủ).

Kim cổ đông tây, các nền độc tài đã dùng cái ăn để trừng phạt kẻ khác, để cai trị như điều khiển một đàn cừu đói.

Saluto Gautama. Kính bái Đức Cồ Đàm.

Friday, March 7, 2025

Ukraine Mỹ chia verbe manger

CHIA VẸT BỜ MĂN RÊ

nous mangeons

Tôn Thất Tuệ

Tạo hóa gây chi cuộc hý trường, má Huyện của tui có lẽ nhầm, cuộc hý trường không chính xác vì hý trường như trường Bà Tuần Huế mình. Tạo hóa gây chi biết bao nhiêu vở kịch hài. Kịch hài, hài kịch thì mình thích coai như Bob Hope, anh mặt ngựa Fernandel, ông cò Fantoma.

Nhưng trên hết, kịch hài, chuyện hài không phải là cảnh tuột quần đưa đít cho người xem mà là chuyện thật, càng thật càng làm cho mình cười. Như vậy cái hài có khắp nơi và tự nó có sức hấp dẫn. Xa như Ukraine. Putin đàn áp dân chủ đòi Ukraine bầu cử để có dân chủ. Buồn cười.

Zelensky đang bước vào thành công chấm dứt chiến cuộc như chính ông tuyên bố không gia nhập Nato, giữ trung lập. Nhưng được ông thủ tướng Anh hình dáng bi tơn dé dé ra lệnh ngưng, chỉ có đánh. Ông đã ký sắc lệnh cấm thương thuyết; nay ông đòi thương thuyết, Nga nó thọt lét cái vụ nầy. Vậy có chi là chủ quyền mà nhà kịch hài TV nầy rêu rao 3 năm nay để Waleca, anh hùng Ba Lan, phải lên tiếng ca ngợi.

Hai anh tổng thống cải nhau như hàng tôm hàng cá, anh phó đưa tay chỉ chỏ xưng hô "you guy", rứa không dui sao?

Thời sự biến chuyển quá nhanh, người ta không kịp nhận định những ý nghĩa trong những lời nói đúng nhưng khó hiểu.

Chỗ ni Trump võ biền nhưng có lý khi nói với Zelensky: ông không có bài, không có tẩy; nhưng nếu ông đi với chúng tôi thì ông có bài mà chơi. You don't have a card; if you deal with us, you will have a card.

Trên răng có khi dưới không dế, tẩy (stake) mô mà đánh với Putin. Cải lộn thua thằng mạnh (La raison du plus fort est toujours la meilleure), anh tô lô phôn Tập Cận Bình tức khắc xin cầu cứu. Khi CIA và Phật Giáo ép ra mỡ, cố vấn Nhu lên Phước Long đi săn với Cao Xuân Vỹ, hiệp thương cầu hòa với Phạm Hùng. Zel đến Luân Đôn dựa hơi ông vua đang lâm nguy mọi thứ, mà vua quân chủ lập hiến thì tệ hơn Bác Tôn Lò chỉ được hứa (hứa mà thôi) ướp CCC thay vì cả cái xác to tướng. Thủ tướng Anh ừ è, sẽ triệu tập thượng đĩnh, 3/4 đến dự ăn cơm chụp hình chẳng có quyết định gì, hứa sẽ trình Quan Bác HK kế hoạch ngưng chiến một tháng, trên không và trên bộ. Tin thất thiệt, Anh cho vay 3,5 tỷ, mà có thật thì bắn được 40 hỏa tiển là rồi chùa. Lão Putin sợ các ông à. Thủ Tướng Đức mới tuy đứng chưa vững, hứa với Anh góp chung thành 500 tỷ E chi phí quốc phòng. Bây giờ các ông mới xây xưởng vũ khí, tôi cắt dầu đưa dầu qua Ấn Độ và Tàu thì các ông lấy lợi tức kỹ nghệ chỗ mô mà lo cuốc phòng.

Lượng định tương đối chính xác, Âu Châu đã giúp Ukraine 285 tỷ, Mỹ giúp 185 tỷ (không phải 530 tỷ như Trump nói) nhưng viện trợ Mỹ vô cùng quan trọng như dàn chống hỏa tiển Patriot. Đức đã kéo ra khỏi kho những chiếc xe tăng cũ rích vô dầu mở đem viện trợ, mà còn không có đạn; tính vào số tiền trên còn có những chiếc Mig Ba Lan mua của Nga khi còn là chư hầu, một số quân dụng cũ Nato cấp cho Âu Châu. Những cú hạ xe tăng, máy bay Nga vào lúc khởi đầu chiến tranh chỉ có thể thực hiện với tín hiệu tình báo của Mỹ.

Rất có thể Mỹ dùng kỹ thuật xưa là "laser covering", bao bọc mục tiêu bằng tia laser và phi cơ chỉ bắn ra cho bom tìm laser tới. Tuần này Mỹ không còn chia sẻ tình báo nữa thì Ukraine không thể hạ hỏa tiển Nga bắn vào một hotel có phái đoàn cứu trợ Mỹ, không ai chết, chỉ có 4 người Ukraine chết. Ukraine đã tê liệt và nhờ Interlink của Elon Musk mới nhúc nhích lúc đầu.

Chơi với tôi thì có tẩy. Anh cứ mượn đầu heo nấu cháo là xong.

Một du khách giàu có đến thăm thị trấn. Ông ta đặt cọc 100 đô la cho chủ khách sạn rồi leo lên lầu để chọn phòng nghỉ. Chủ khách sạn, không chút do dự, cầm lấy tờ check và chạy đến chỗ người bán thịt để trả nợ. Người bán thịt, với tờ check trên tay, chạy đến chỗ bác nông dân trả nợ thịt bò. Bác nông dân lại đem trả nợ chủ tiệm sửa xe. Chủ tiệm sửa xe chạy ra tiệm tạp hóa để thanh toán hết các món nợ. Chủ tiệm tạp hoá đem tiền chạy đến trả cho cô gái bao là dân địa phương - vì túng quẫn đã "phục vụ trả sau" ... Cô gái ngay lập tức chạy đến gặp chủ khách sạn và trả cho anh ta tiền thuê phòng để tiếp khách. Đúng lúc, vị khách sộp kia từ trên lầu đi xuống và báo rằng ông ta không tìm được phòng phù hợp nên xuống để nhận lại tiền đặt cọc và rời đi. Không ai nhận được bất cứ thứ gì, nhưng cả thị trấn giờ đã thoát khỏi nợ nần và lạc quan ngóng về tương lai...

Anh Zel, Trump tôi là du khách ấy. Tôi đòi số nợ Mỹ cho anh mượn ba năm nay, anh chả làm ra cơm cháo gì. Có chút kim loại quí dưới đất, tôi cho đàn em như đại học M.I.T. đào lên chia anh tứ lục, anh lấy tứ lo cho con em học hành như Finland thua Nga mất đất nhưng ngày nay cường thịnh. Bánh ít đi qua bánh dì đi lại; tôi là dân buôn bán từ lỗ đít lên đầu, từ khi lọt lòng mẹ. Vi nhân bất phú, vi phú bất nhân. Ông Khổng chết đã lâu. Forget him for good. We share. For fun, we do French

Je mange, tu manges, il elle mange, nous mangeons, vous mangez, ils elles mangent.

Sound good? Xạ va?

======================================================

Góc trời xa lạ, Hà Giang
==============================================