==============
NHỮNG ĐIỀU TÔI BIẾT VỀ LÝ TỐNG.
Phạm Văn Lương K20
Năm 1975, sĩ quan còn ở lại đều phải vào “tù” hay
cải tạo, sở dĩ tôi phải đề hai chữ cải tạo và tù vì cũng trên diễn đàn
này, cách đây vài năm tôi đã tranh cãi về hai chữ này, và sau đó, một đề
tài đăng trên biệt động đã đồng quan điểm với
tôi, vì vậy tôi viết chữ cải tạo trong những điều tôi biết về Lý Tống,
như một người có một thời cải tạo tại tổng trại 6, tổng trại 5 và trại A
30..
Tôi không biết Lý Tống trước năm 1975, sau năm 1975,
khi vào tổng trại 6 tại trung tâm huấn luyện Lam Sơn, tôi cũng chưa
biết Lý Tống là ai.
Tổng trại 6 chia làm nhiều trại, trại cấp tá hay
những thành phần cộng sản cho là đối tượng quan trọng vào trại 1, sau đó
kế tiếp là 2, 3, 4, 5.
Lý Tống ở trại 4 hay 5, tôi không chính xác.
Các trại nằm dọc theo đường từ cổng trung tâm huấn
luyên Lam Sơn, chạy dài hơn cây số. Mấy tháng đầu bọn cai trại cho thoải
mái, hàng ngày lao động nhẹ, chặt củi, chặt lá kè, lợp nhà, đào giếng
nước… hàng ngày, buổi trưa, tới chiều ai có
người nhà đều được thăm, tại khu thăm nuôi.
Bỗng có tin từ trại 4, có Lý Tống vượt trại, trong thời kỳ này, thật ra nếu ai muốn đi,
cũng không khó khăn lắm vì việt cộng còn lơi là,
nghe tin từ dưới trại 4, tôi biết Lý Tống là pilot A 37, bị bắn rơi tại
Phan Rang.
Lý Tống đã lợi dụng lơi lỏng trong quản lý, Tống
không biết móc nối hay làm sao mà chui nằm dưới bụng chiếc xe tải, thật
ra chỉ nghe nói, không hình dung Tống nằm như thế nào. Xe chạy ngược lên
Ban Mê Thuột, tại đèo Phượng Hoàng, Việt cộng
bắt Tống, giải giao về trại 4, khi biết Tống trốn trại.
Tại trại 4, bọn quản chế, bắt Lý Tống quì xuống đất,
Tống không thi hành, và banh ngực ra, nói các anh muốn bắn, cứ bắn,
không chịu quì.
Câuchuyện này nổi lên và từ đó ai cũng nghe tên Lý
Tống, sau này tại trại tôi, cùng tổng trại với Lý Tống, có hai thiếu tá
bị tên Sơn Khói gài rủ vượt trại và bị bắn chết, sở dĩ biết bị gài vì 3
người vượt trại, bọn bảo vệ bắn chết 2, và
mang tên Sơn khói, làm bộ nhốt nhà cùm nhưng được ăn uống đầy đủ, và
được cho thuốc lá,
nhiều người bị nhốt đều trông thấy.
Khi tên Sơn khói được thả, về làm đội trưởng đội cấp
tá cho tới khi trại này chuyển lên Củng Sôn, Tuy Hòa, Sơn khói vẫn làm
đội trưởng.
Khi tổng trại 6 di chuyển lên tổng trại 5 tại Sơn Hòa, Củng Sơn, Lý Tống cũng đi theo và ở trại 54.
Tôi theo trại cấp tá, ỡ trong rừng, là trại 53.
Tại đây cải tạo viên vẫn đi làm, nhưng một hôm nghe
anh em trại 54, khi ra ngoài chặt cây gặp những người trại 53, Lý Tống
không chịu học tập và chống đối, bị cùm, biệt giam. Tống bị nhốt tại một
dãy nhà cùm, nằm ngoài vòng đai của trại
54, nhưng có mấy vọng gác của cảnh vệ.
Một hôm, vào khỏng 5 giờ sáng, anh em tại trại 54 la rất lớn:
“các anh em ơi, tụi việt cộng muốn giết tôi”, người
nghe kể lại, buổi sáng nên ai cũng nghe rất rõ, nhưng không ai làm gì
được, trong khi đó Lý Tống vẫn tiếp tục la cho tới sáng, mọi người đều
thức dậy, nhưng không nghe tiếng súng, ai cũng
hy vọng Lý Tống không bị đánh chết.
Thật ra sau này Lý Tống kể chuyện cho anh em trại 53 (trại tôi) nghe, đêm hôm đó,
trời còn tối, hai tên cảnh vệ, tới nhà cùm, nói, anh
Tống, trại tha anh rồi, ra khỏi nhà cùm theo tụi tôi về với anh em cải
tạo viên, Lý Tống biết, đây chỉ là bọn cảnh vệ dụ Tống ra khỏi nhà cùm
là bắn, rồi đổ tội Lý Tống cố tình trốn nhà
cùm, buổi tối và bắn bỏ.
Lý Tống không ra, và nói với hai tên cảnh vệ, các
anh thả tôi, chờ trời sáng, trại viên ngủ dậy, mọi người đầu biết, tôi
sẽ theo ra, còn bây giờ, tôi không ra khỏi nhà cùm này.
Nói xong, Tống nằm và la làng, Tống nói bị mấy báng súng nhưng vẫn không ra, càng la to.
Mấy ngày sau, Lý Tống bị chuyển trại, lên trại 53,
trại cấp tá và thành phần thuộc đối tượng nguy hiểm nhất, trong đó có
đại tá Lương, lữ đoàn trưởng Dù, và Thành khóa 19, tiểu đoàn trưởng Dù,
cùng chung trại.
Tôi biết Tống từ đó, vì chung trại 53, nhưng tôi và
Tống không cùng chung lán, tuy vậy hàng ngày nhiều khi đi làm chung, tôi
biết thêm về Tống, Tống nói chung, cao ráo, đẹp trai, trắng và hơi thư
sinh, khi nói chuyện, hay khôi hài, nhưng
không có gì là khác với anh em, tôi hỏi Tống, hồi làm sao mày bị bắt
năm 75, Tống cười, máy bay tao bị bắn, nhảy dù rơi trên một rẫy mía ngút
ngàn, tao cuộn dù, dấu trong đám mía, tính theo đám mía chờ tối là đi,
không ngờ tụi chăn bò, thấy từ trên trời, tao
đi đâu, tụi chăn bò theo đó, cuối cùng du kích tới bắt.
Tại trại 53, Tống không có ai thăm nuôi, con bà sơ
100/100, những người khác 3 tháng được thăm một lần, thỉnh thỏang, anh
em cũng chia chút đường, chút bánh cho Tống.
Tống ăn rất mạnh, ăn hết phần mì của mình, ăn thêm
mì của anh em, nó để một cái nón nhựa, buổi sáng ai thấy mình dư mì, cứ
để vào đó, Tống cặm cụi lấy chày nhào quết thành một trái banh nhỏ và ăn
lần.
Qua trại 53, Tống bắt đầu học thổi sáo, ai đã từng
nghe tiếng sáo của người mới tập thổi, thì mới thấy khó chịu ghê gớm, cứ
trưa hè mà nghe tiếng sáo Tống thổi là muốn điên, ai nói sao thì nói,
Tống không giận hờn và tiếp tục…
Vào dịp Tết, mọi người được thăm nuôi, đội nào cũng
đi làm, nhưng khi có người nhà, cảnh vệ sẽ gọi tên cho thăm, Lý Tống
được kêu tên, người thăm, nghe nói là anh ruột của Tống, dạy đại học ở
Hà Nội, bọn cán bộ trại biết như vậy nên rất
sốt sắng, cho người kêu Tống.
Tống nói:
“tôi không có bà con, anh em gì hết, làm sao ai thăm
tôi được. Trại cho tên quản giáo gọi Tống, Tống nhất định không đi,
cuối cùng đành chịu, và anh Lý Tống phải về. Tống có một đặc điểm, không
bao giờ đi dép cao su do trại phát mà chỉ đi
chân đất, đôi dép quàng trên cổ tòn ten, phải nói, không dễ gì, khi đi
rừng, khiêng súc, chặt tre mà không có dép.
Hỏi Tống, sao mày không mang dép Tống, nó trả lời gọn:
“Da Chân mòn thì còn mọc da khác, dép mòn ai phát dép mới mà đi “, Tống là người nổi danh với câu nói:
“Con gì nhúc nhích là ăn hết”, cóc nhái, ễnh ương,
rắn rít mà gặp Tống, coi như xong, nó lột da cóc, giã thịt cho thật nát,
cho chút muối, nướng ăn ngon lành..
Đặc biệt Tống ít nói về trốn trại hay ý định gì, vì
vậy không ai biết Trong đầu Tống nghĩ gì, Tống không có bạn thân, nhưng
không có người ghét, một người bề ngoài, không khác ai trong anh em cải
tạo.
Trại 53 khi giao lại cho Công An, được di chuyển về
Tuy Hòa, nằm trên một đồng bằng chung quanh là lúa và rẫy, thuộc ấp
Thạch Thành, trại A 30.
Về A 30, tôi khác lán với Tống, nhưng đều bị trong
trại, ra vào trại đều phải qua nhà gác của công an, chung quanh hàng rào
trại có chòi canh, và hàng rào kẽm gai, những đội mộc, đội rau, đội văn
nghệ, gọi là đội tự giác, ở ngoài, hàng ngày
vào trại lảnh cơm và nước.
Đội tôi và đội Lý Tống, làm ruộng, sáng phải ra ruộng, chiều tối, tắm rửa, đếm số, vào trại.
Tuy không chung đội nhưng gặp nhau vẫn chào hỏi, như đã nói, Tống không có bạn Thân.
Hai đội làm ruộng gần nhau, Tống vẫn không có thăm
nuôi, nhưng nghe nói, khi Tống làm đội xay sát gạo, có một cô trong đội
văn nghệ rất thích Tống, ai cũng nói đầu dây mối nhợ là do người này báo
cho Tống, tôi không tin, vì tuy hai đội văn
nghệ và xay sát gạo gần nhau, nhưng không được tự do nói chuyện.
Một hôm, vào năm 1980,
tôi nấu nước cho đội tôi, sau giờ trưa, anh em nghỉ
trưa, ra ruộng làm buổi chiều, tôi bắt đầu đi lấy củi để nấu nước cho
anh em cải tạo ngày hôm sau, tôi đi khá xa, vào các rẫy lấy củi, nhờ vậy
mà tôi quen nhiều người làm rẫy, trồng mía,
tới mùa làm đường, tôi mang hai ba loong gô theo, nhiều cô làm mai xin
tiếp đường cho tôi đường non mang về, tôi chia cho mấy bạn thân cùng lán
ăn thoải mái, ngày mai xin tiếp (phải nói, lúc này dân chúng thấy rõ
cộng sản rồi, nên rất cảm tình với người cải
tạo), mới có dịp ăn đường non mệt nghỉ.
Mấy cô làm mía, tiếc gì một loong gô đường.
Đây nói chuyện Tống, một hôm tôi đi ngang qua mấy
bụi chuối trồng theo bìa ruộng, lúc đó anh em đã ra ruộng lúa hết, tôi
thấy Tống, mặc bộ đồ tù sọc đỏ, nằm ngay gốc chuối, tôi tưởng Tống ngủ
quên, tôi lấy chân lay Tống dậy, nói:
-Tống “Đội mày đi làm hết trơn rồi, sao mày nằm đây”,
Tống vẫn nằm, trả lời:
Tao đau đầu quá, tao xin ông Lía (cán bộ quản giáo)
đội 9, nghỉ buổi chiều nay, ngủ chút xíu cho đỡ đau đầu, rồi nó hỏi tôi,
mày đi lấy củi hả, tôi ừ, rồi nói với Tống, thôi mày nghỉ cho khỏe, tao
đi đấy”.
Hôm đó, nếu không lầm là thứ sáu, ngày hôm sau nghỉ lao động.
Hôm sau, theo lệ thường, ngày nghỉ, thường ai có
thăm nuôi thì nấu ăn, không có gì thì chạy qua mấy lán, gặp bạn bè, nói
chuyện, ai có cà phê thì rủ nhau, mấy thằng một ly cà phê, nhâm nhi, nói
chuyện đời,.
A 30 cho thăm nuôi xả láng, không hạn định bao nhiêu
quà bánh, gạo, đường đều được mang, nhiều nhà khá giả mang cả gánh thăm
nuôi.
Tụi tôi đang, mỗi người một nơi, trong hàng rào dây thép, thì khoảng 10 giờ trưa,
nghe tiếng kẻng tập họp, ai về nhà nấy, điểm danh.
Số là, thường ngày nghỉ, 10 giờ mọi người đều lãnh cơm, cơm do người
trực của đội gánh từ nhà bếp, tới từng lán chia.
Thường ai không có mặt thì nhờ bạn nằm gần lãnh dùm,
hôm đó, lán của Lý Tống, khi chia cơm, người chia cơm thấy không có đồ
lãnh cơm của Tống, nên kêu inh ỏi, Lý Tống đâu rồi, không lãnh cơm,
người chia cơm, hỏi Tống có nhờ ai lãnh cơm không?,
kêu hoài kêu hủy, người đội trưởng Tù, báo cáo cho chòi canh ngoài
cổng, cảnh vệ bèn đánh kẻng kêu tập họp điểm danh từng nhà, ai cũng có
mặt, chỉ thiếu Lý Tống, cảnh vệ báo lên trại, lệnh truy nã tù trốn trại
bắt đầu. Ai trong anh em, cũng mong cho Tống đừng
bị bắt, và trốn được, và quả thật cả tuần, cả tháng, và cả năm, không
bao giờ bắt được Tống.
Năm 1981, khi tôi ra khỏi A 30, tôi vẫn mang một câu hỏi trong đầu, Tống ra khỏi trại bằng cách nào, và đi ra sao?
Tôi không là bạn thân của Tống, nhưng cùng chung
trại mấy năm, tôi phục Tống khi nghe và thấy những hành động của Tống,
Tống là một người vượt trại giỏi, nhưng tiếc thay, Tống không kết hợp
được nhiều người, trước sau vẫn hành động đơn độc,
sau này khi nghe, đọc một bài báo Mỹ nói về Tống, tôi thấy Tống phi
thường, nếu có bạn nào đi Mã Lai, mỗi chiều thứ Sáu, rời khỏi trại huấn
luyện JWS “Jungle Warfare School”, tại Johore bahru, Malaysia, qua chiếc
cầu thật dài giữa eo biển Malaysia và Singapore,
các bạn mới cảm phục Lý Tống, không những về ý chí, mà phải thán phục
vì sức khỏe của Tống, khi Tống bơi qua eo biền này, dưới dòng nước xanh,
sóng mạnh, Tống đã tới tòa đại sứ Mỹ tại Singapore, bằng một câu tiếng
anh trôi chảy:
“Tôi xin gặp đại sứ Mỹ”, tôi là một sĩ quan không quân VNCH, đã đi từ VN qua nhiều nước, và vừa bơi qua eo biển Mã Lai tới đây.
Lý Tống được lệnh từ Mỹ, ra khỏi singapore chỉ sau vài tiếng đồng hồ...
*Phạm Văn Lương K20
No comments:
Post a Comment