LHXung. Úc Châu.
Rạch Giá là Tỉnh Lỵ của Tỉnh Kiên Giang cho đến năm 71, khu thị tứ được tách rời ra, thành lập Thị Xã Rạch Giá.
Nhưng Tòa Hành Chánh Tỉnh KG vẫn còn nằm y nguyên tại địa điểm cũ, bên bờ một đoạn sông ăn thông ra cửa biển, cách sân vận động không xa.
Thị Xã Rạch Giá hoàn toàn nằm trong cái nôi an toàn vì được bao quanh bởi các Quận và Chi Khu của Tỉnh Kiên Giang. Cho nên khi đề cập tới áp lực địch thì chỉ có nói đến Tỉnh Kiên Giang, và chỉ có các đơn vị quân sự của Tỉnh mới có trọng trách trực tiếp bảo vệ an ninh cho Tỉnh và Thị Xã. Về phương diện tổ chức Hành Chánh thì biệt lập hẳn ra, có hai Tòa Hành Chánh Tỉnh và Thị Xã; nhưng chỉ đặt chung dưới sự chỉ huy của một vị Tỉnh Trưởng kiêm Thị Trưởng.
Nói chung Tỉnh Kiên Giang thường xuyên chịu một áp lực nặng nề của Cộng Quân, vì vị trí nằm sát với biên giới Miên (Quận Hà Tiên), kế bên Chương Thiện (Quận Kiên Bình - Giồng Riềng) và ác liệt hơn cả là hai Quận Kiên An và Hiếu Lễ lại nằm gọn trong khu vực rừng tràm U-Minh Thượng, giáp với Tỉnh An Xuyên (Cà Mau).
Khu rừng U-Minh là Trung Tâm Dưỡng Quân của Việt Cộng, khi chúng xâm nhập từ Bắc vào Nam qua ngõ đường mòn Hồ Chí Minh, tới Miền Đông chúng lách qua Miên rồi trở vô Miền Nam qua đoạn biên giới Miên Việt giữa Hà Tiên và Châu Đốc. Chúng tiếp tục lẩn tránh và di chuyển ngang qua vùng Mông Thọ, ranh giới của Quận Kiên Thành và Quận Kiên Tân, băng qua Sông Cái Bé và Cái Lớn để vô Trung Tâm Dưỡng Quân U-Minh.
Chắc những ai đã từng sống qua tại Kiên Giang đều biết đến địa danh “Cây Số 13”; cây số 13 là một trụ đá ghi khoảng cách 13 cây số từ Chợ Rạch Giá, trên đường Liên Tỉnh Lộ 8 nối liền Rạch Giá - Long Xuyên. Cây số 13 ở bên trên Mông Thọ một chút, đoạn đường nầy không biết vì vô tình hay vì một đe dọa nào đó, mà nhà cửa rất thưa thớt. Ngay tại chỗ nầy Việt Cộng thường hay di chuyển ngang qua với những đơn vị lớn, chúng bắt buộc phải qua ngang đây để xuống U-Minh. Chúng ta có đóng đồn để chặn địch tại gần cây số 13, các đơn vị lưu động cũng hay nằm phục kích chờ địch. Đụng độ thường hay xảy ra cũng tại cây số 13, và vào năm 71 (?) VC tổn thất khá nặng với nhiều xác nữ hộ lý (đều có vết mổ) và một bao bố tiền cụ Hồ, giống y như tiền tiếp thu sau nầy. Nhưng rồi địch vẫn cứ qua... lâu lâu sáng ra mới phát hiện dấu tích đêm qua Việt Cộng tràn ngang lộ ít nhứt cũng cỡ một, hai tiểu đoàn!
Tình hình an ninh của Tỉnh KG vào thời điểm tháng 3/75 rất là yên tĩnh, trong khi tình thế ở Cao Nguyên và Miền Trung vô cùng xáo trộn và nguy ngập. Hạ tuần tháng 3 thì KG đã tận mắt chứng kiến tình thế bất ổn đã lan tràn khắp nơi; một đoàn vài ngàn người gốc Đơn Dương - Tùng Nghĩa đã chạy đến Rạch Giá xin chính quyền giúp đỡ ra Phú Quốc lánh cư. Một trại tỵ nạn được cấp tốc thiết lập tại Trung Tâm Huấn Luyện Nghĩa Quân cũ ở Minh Lương, cách RG 14 cây số.
Sang qua trung tuần tháng 4/75 thì các tàu Hải Quân chở người di tản từ Đà Nẳng xuôi Nam, tàu không được cập bến ở Vũng Tàu vì trên tàu có những loạn quân cướp bóc, hãm hiếp ... rất thê thảm. Nên tàu được lịnh phải cặp bến ở Phú Quốc để thanh lọc, và quân cảnh đã phải thi hành luật khẩn trương để thanh trừng ngay tại chỗ đối với các hung thủ có bằng chứng cụ thể đã gây bóc hiếp, bạo loạn trên tàu ; chắc bạn đọc vẫn còn nhớ câu chuyện gia đình gồm cả vợ con của một Trung Tá nọ lên cùng tàu.
Tháng 4/75 đối với người dân KG/RG, tuy có âu lo về thời cuộc do ảnh hưởng cuộc di tản ở Cao Nguyên; nhưng tổng quát thì chính quyền và dân chúng vẫn giữ vững tinh thần lạc quan, không ai nghĩ đến chuyện Việt Cộng có thể chiếm được Miền Nam. Lúc đó các xã và các Quận vẫn hành nhiệm bình thường, chưa có một đơn vị VNCH nào của Tỉnh bị nguy ngập.
Bất chợt, sáng ngày 25/4 (?) từ Văn Phòng Quận Kiên Thành ở Ngã Ba Rạch Sỏi, gần Căn Cứ Thủy Xưởng; tôi nghe có tiếng trực thăng rầm rộ đáp xuống phi trường Rạch Sỏi. Tôi vô cổng phi trường, thấy các thủy quân lục chiến Mỹ đã nằm dọc theo hai bên phi đạo. Chỉ độ nửa giờ sau là toàn thể Cố Vấn Mỹ của Tỉnh đã rút về Cần Thơ, để lại ngổn ngang những chiếc xe bóng loáng, còn tòn ten các chìa khóa.
Đến đêm 29 rạng ngày 30 /75 tại Phi Trường Rạch Sỏi, cách Quận Kiên Thành 1 km và cách Rạch Giá 7 km, đã bị VC tấn công ồ ạt. VC đã nhiều đợt tràn lên phi đạo, nhằm tiêu diệt một địa điểm phòng thủ Quận Kiên Thành, đặt bên trên phòng khách Phi Trường. Những khẩu đại liên trên cao ốc đã chặn đứng lực lượng cộng quân đông đảo gấp bội. Nhưng đến gần sáng thì có liên lạc cho biết : đơn vị cơ thiết của Tỉnh, căn cứ ở Rạch Mẽo (cách RG 3 km) sẽ ra trợ lực cho toán án ngữ Phi Trường.
Không ngờ khi xe cơ giới (loại xe bọc sắt chạy bằng 4 bánh, hay dùng để mở đường) vừa tới gần vị trí đơn vị ta thì thay vì nhắm vào địch, xe đầu bò lại trở súng đại liên gắn trên xe tiêu diệt gọn phe ta đang vui mừng vì tin lầm có tiếp viện! (Trích nguyên văn VC nói về sự kiên trên như sau: “Tại thị trấn Rạch Sỏi, theo kế hoạch định trước, bộ đội ta hợp đồng chặt chẽ với đại đội xe thiết giáp ngụy do thiếu úy Nguyễn Thành SƯƠNG (nội ứng của VC), chỉ huy từ ngoài đánh vào, từ trong đánh ra, nhanh chóng tiêu diệt địch, làm chủ 3 trọng điểm là sân bay, căn cứ sửa chữa hải quân Rạch Sỏi, bót Cầu Hoằng, và huy hiếp bao vây chi khu Kiên Thành. Suốt ngày vây ép, công kích, đến 19 giờ ngày 30.4.75, ta chiếm lĩnh hoàn toàn chi khu này.”)
Thiếu Úy Nguyễn Thành Sương là chuyện có thật, em ruột của Nguyễn Thành Thép là người tiếp quản Rạch Gía, Kiên Giang sau Quân Qủan, Sương là một sĩ quan địa phương quân, chỉ huy trưởng đội cơ giới của Tỉnh, đóng ở Rạch Mẽo giữa đường cầu Quay - Rạch Giá. Vị sĩ quan nầy làm nội gián cho Việt Cộng, đã quay súng tiêu diệt phe ta đang cố giữ phi trường. Mặc dù chúng đã chiếm được phi trường từ sáng sớm, nhưng chúng không dễ dàng tấn chiếm chi khu Kiên Thành vì gặp kháng cự mạnh mẽ, cho nên thiếu úy Sương không thể nào đem xe cơ giới trở vô đánh phá Rạch Giá. Tại cầu Rạch Sỏi là nút chặn trọng yếu cho Rạch Giá, nơi đây trung úy NV Cương phân chi khu trưởng xã Phó Cơ Điều (Quận Lỵ Kiên Thành) đã cương quyết không buông súng. Mãi sau khi nghe lịnh đầu hàng của Dương Văn Minh, anh ta mới đành cho các binh sĩ thuộc quyền về nhà và anh vẫn đi đi, lại lại ôm súng gác cầu cho đến chiều tối, khi nghe tin khắp nơi đều vô vọng anh mới đành rời vị trí trách nhiệm.
Cùng đêm 29/4 về phía Chùa Phật Lớn, Việt Cộng cũng đã mở một mũi dùi tấn công vào Tiểu Khu ven theo xóm Mộ Bia. Chúng đã đụng phải một đơn vị nằm kích làm vòng đai an ninh cho Thị Xã. Đơn vị nầy do sự chỉ huy gan dạ của trung úy TV Dệt, nên địch đã tổn thất khá nặng, để lại nhiều xác và vội vã rút đi trước khi trời sáng.
Tóm lại, rạng ngày 30.4 thì Rạch Giá vẫn chưa có gì quá trầm trọng, các chi khu vẫn tới tấp liên lạc với trung tâm hành quân báo cáo tình hình và nhận lịnh tử thủ của Tiểu Khu Trưởng.
Hầu hết các sĩ quan của Tiểu Khu và nhân viên các cấp của Tòa Hành Chánh và Thị Chánh đều có mặt tại nhiệm sở trong tư thế tử thủ. Nhưng đến trưa thì nghe lịnh đầu hàng truyền thanh từ Sài Gòn. Lúc đó trung tá Tỉnh/Thị/Tiểu Khu Trưởng còn chần chừ và cố gắng liên lạc với quân khu 4. Ban đầu còn nghe “chờ lịnh”, ít lâu sau thì liên lạc với quân khu bị gián đoạn. Trung tá T. bắt đầu tự quyết, ông xả giới nghiêm, cho tất cả quân nhân, công chức về liên lạc gia đình từ 1 giờ đến 3 giờ chiều, phải trở lại nhiệm sở nhận lịnh mới.
Ra khỏi tòa hành chánh, ngổn ngang một cảnh tượng ngược xuôi, chen lấn qua lại giữa người đi bộ lính quýnh và người chạy xe chở người, chở đủ thứ hối hả ... kẻ vô, người hướng ra ngoài thị tứ.
Buổi chiều đến 3 giờ trở vô nhiệm sở thì thấy vắng khá nhiều cấp chi huy cảnh sát và hành chánh, như ông chỉ huy trưởng cảnh sát, ông chỉ huy phó, ông trưởng ban Phượng Hoàng, ông trưởng ban Đặc Biệt, ông Phó Tỉnh HC, ông Trưởng Ty Tài Chánh Tỉnh ... đã lấy tàu giang cảnh ra khơi trong thời gian xả giới nghiêm.
Số nhân viên còn lại đã được tập trung vào Hội Trường, cứ ngồi chờ mà không thấy trung tá T. đâu cả! Có người định mở cửa dò xét tình hình ra sao thì mới biết cửa đã bị khóa bên ngoài. Ai cũng sốt ruột, lo lắng chờ đợi ... đến hơn 7 giờ tối mới thấy cửa mở và trung tá T. bước vô với một tên Việt Cộng, được giới thiệu là đại diện cho cách mạng vào tiếp thu RG-KG.
Tên VC nầy vào hội trường với hai tên cận vệ, nhìn thấy trong hội trường đông đảo phe ta nên tỏ vẽ “hơi nhợn”, bằng cách tự kéo ghế ra xa, thủ ở một góc phòng. Rồi trịnh trọng tuyên bố :”may cho các anh đã đầu hàng sớm, chớ chậm hơn một chút thì chúng tôi san bằng Rạch Giá.” Sau đó hắn chả cho trung tá T. nói gì, chả ký giấy tờ gì, gấp rút giải tán và căn dặn chờ lịnh gọi trình diện lại. Đến tối thì một số quân nhân vội vã chiếm các tàu đánh cá đậu tại bến cảng để cùng gia đình và các quân cán quen biết ra khơi.
* Tòa nhà sát bờ sông nầy có tên là BUNGALOW, từ thời Pháp nơi đây được xử dụng như Nhà Vãng Lai. Thời 1970 là trụ sở của Ngân Hàng Việt Nam Thương Tín, gần Bưu Điện và Ty Thông Tin.
Về đoạn nầy tôi thấy cần phải nói thêm ngay là : mấy tháng sau khi tôi được đưa vào trại trong của kinh làng thứ 7 thì mới nghe các bộ đội tí hon gác trại vui miệng kể lại. Lúc ra tiếp thu Rạch giá đâu có lực lượng đông đảo gì đâu! Chúng đã gom hết con nít 9, 10 tuổi trở lên, cho mang súng không có đạn, lùa hết ra thành để thị oai. Vậy mà cối vẹm trên lại hù, đòi “bình địa Rạch Giá!”.
Còn chuyện, trong lúc các viên chức bị nhốt trong hội trường thì sau nầy có nhiều người kể rằng : “Trung tá Tỉnh Trưởng đã liên lạc với thân hào nhân sĩ trong tỉnh để hỏi ý kiến và đã chở một con heo quay (do chủ tiệm bịt răng vàng L.M. lo) và cùng ngồi xe jeep với Bác Sĩ Trần L. (cựu thiếu tá Cao Đài ?) lên cầu số 2 để rước tên VC vào tiếp thu.”trong khi có cả ngàn tàu đánh cá, đầy đủ nhiên liệu chờ được Ty Nông Ngư Nghiệp cấp phép ra khơi.
Các ngày 1 và 2 tháng năm thì người ta còn thấy trung tá T. mặc đồ đen, khăn rằn lái xe đưa VC đi chỉ chỗ nầy, khu kia cho VC biết. Nhưng ít hôm sau thì ông cũng bị vào khám lớn chung với chúng tôi. Đầu tiên ông T. nằm chung phòng với chúng tôi ít hôm, trước khi bị giam riêng và bị đưa đi đêm nào không ai hay; một đêm nọ ông lén bò tới gần tôi nói: “Tôi biết tôi sắp bị đi xa, nên nhờ anh gặp anh em nhắn lời thành thật xin lỗi giùm tôi, tôi đã nhầm lẫn làm liên lụy tới mọi người cộng sự viên.”
Thêm một chuyện bội phản khác, địch nằm cạnh ta là bà Nguyễn Thị Thiệp, thư ký của Ty Nội An Tỉnh, Bà Thiệp lại là nhân viên phụ trách phần hành hồ sơ nhân viên trong Ban An Ninh Hành Chánh. Bà ta có nhiệm vụ liên lạc với cảnh sát và theo dõi kết quả sưu tra lý lịch của tất cả nhân viên trong Tỉnh và Viên Chức Xã Ấp.
Dĩ nhiên bà Thiệp không phải là cấp chỉ huy, nhưng vai trò của bà ta đã vô cùng nguy hiểm vì bà Thiệp là một VC nằm vùng, gài ngay trong Ty Nội An thì còn chuyện bí mật nào trong Tỉnh mà VC không hay biết ?!
Ngay ngày 30.4, bà Thiệp một người đàn bà có tướng Chị Doãn, bỗng nhiên được mọi người nể sợ ... vì bà đeo K.54, chễm chệ ngồi xe jeep đi lục lọi các nơi, đuổi nhà từng người ra khỏi các khu cư xá. bà Thiệp lại móc nối được một cô Tham Sự, trưởng ban ANHC, thế mới đáng sợ!
Cũng lại thêm một trường hợp giống như Trần Quốc Bửu xảy ra ở Kiên Giang là Ông Tỉnh Trưởng lại có một tên tài xế thân cận, chính là một VC thứ thiệt nằm vùng, ngay sát bên ông Tỉnh Trưởng 24/24 thì thử hỏi mọi di chuyển, mọi hành động, mọi chỉ thị làm sao VC không thấu đáo?! Tên nầy nghe đâu đã ra rìa và đã trở thành một thương gia khai thác ngành cà phê, hiện trở thành tỷ phú có hạng không thua gì Nguyễn Tấn Dũng, cũng người gốc Rạch Giá.
Càng viết, càng nóng máu, tôi còn nhiều chuyện nội tuyến để dông dài thêm, nhưng thôi đành giới hạn để quý bạn đọc khỏi ngộp thở, khỏi quá hồi hộp khi biết sơ qua một số diễn tiến nơi nhiệm sở KG-RG vào những giây phút chót của VNCH. Những giọt nước mắt nóng năm nào như vẫn còn đầm đìa trên má ai?! sẽ còn mãi với thời gian.
*** Nghe tin Trung tá T. sau nhiều năm khổ ải trên đất Bắc, hiện sống ở Hoa Kỳ. Xin có lời nhắn thăm và chúc lành! Nếu có gì sai sót, hay còn đôi điều uẩn khúc, kính xin ông vui lòng cho biết để sự thật mãi được tôn trọng. LHXung.
*** Viết lại đôi điều chưa quên, để mãi nhớ một ngày “Từ đó Việt Nam chìm vào tăm tối, đọa đày”./-
Úc Châu, Tháng 4, 2005
No comments:
Post a Comment